The relationship between speech difficulties and brain laterality in Attention Deficit Hyperactivity Disorder and Specific Learning Disorder

Abstract

ÖZ Amaç: Bu çalışmada Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB) tanıları olan çocuklarda beyin lateralitesinin davranışsal belirteçleri ve bunların konuşma problemleri ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Bu kesitsel çalışma DEHB ve/veya ÖÖB tanılarına sahip 7-18 yaşındaki hastalardan oluşan klinik bir örneklem ile yürütülmüştür. Hastaların sosyodemografik, gelişimsel ve medikal bilgileri klinik görüşme sırasında alınmıştır. Beyin lateralitesinin davranışsal belirteçleri çeşitli motor görevler ile değerlendirilmiştir. Bu görevler el tercihi için -kalem ile yazma-, göz tercihi için -teleskoptan bakma-, ayak tercihi için -topa vurma- veya -tek ayak üzerinde durma- idi. Bulgular: Çalışma DEHB ve/veya ÖÖB tanısı olan toplam 130 hasta ile tamamlanmıştır. Sol el-göz ve ayak tercihi ve çapraz lateralite ÖÖB (komorbid DEHB olsun veya olmasın) tanısı olan hastalarda sık iken sadece DEHB tanısı olanlarda değildi. Sol göz/ayak tercihi konuşma bozuklukları ile ilişkili idi (p<0,05). Sonuçlar: Bu çalışma beyin lateralitesini etkileyen diğer faktörlerin kontrol edilmesinden sonra bile DEHB’nin değil ama ÖÖB’nin sol-yan tercihi ve çapraz lateralite ile ilişkili olduğunu saptamıştır. DEHB ve ÖÖB olan hastalarda konuşma bozuklukları ve sol göz/ayak tercihi arasındaki ilişkiyi gösteren diğer bulgumuz ise bu bozukluklardaki beyin lateralitesinin gelişimine aslen konuşma gelişiminin aracılık ettiğine işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: DEHB, ÖÖB, beyin lateralitesi, konuşma bozuklukları