Deneysel alerjik rinit hayvan modelinde siklosporin spreyin etkinliğinin değerlendirilmesi / Evaluation of the effectiveness of cyclosporine in experimental allergic rhinitis animal model

Abstract

Amaç: Siklosporin, Thelper hücrelerde kalsinörini inhibe ederek interlökin sentezini inhibe eden immunsupresif bir moleküldür. Bu çalışmanın amacı siklosporinin, ovalbümin ile indüklenmiş sıçan alerjik rinit modelinde antialerjik rolü olup olmadığının gösterilmesidir. Çalışma Dizaynı: Prospektif, kontrollü, randomize hayvan çalışması Gereç- Yöntem: Bu çalışma Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Deneysel Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından sağlanan 54 adet sağlıklı Sprague Dawley türü dişi sıçan üzerinde gerçekleştirildi. Sıçanlara intraperitoneal ovalbumin (OVA) enjeksiyonunu takiben tekrarlayan intranazal OVA uygulamalar ile deneysel alerjik rinit modeli oluşturuldu. Model oluşturulduktan sonra da intranazal ilaç tedavileri yapıldı. Hayvanlar her grupta 9 sıçan olmak üzere 6 gruba ayrıldı. • 1. grup negatif kontrol grubu (serum fizyolojik(sf) sensitize + intranazal sf provakasyon) Bu grup sıçanların sensitizasyonu intraperitoneal sf ile yapıldı ve intranazal sf verildi. • 2. grup pozitif kontrol grubu (ovalbumin(OVA) sensitize ve provoke + intranazal sf ) Bu grup sıçanların sensitizasyonu ve provokasyonu OVA ile yapıldı, intranazal tedavide sf verildi. • 3. grup steroid grubu (OVA sensitize ve provoke + intranazal kortikosteroid ) Bu grup sıçanların sensitizasyonu ve provokasyonu OVA ile yapıldı, intranazal tedavide kortikosteroid verildi. • 4.grup deney grubu 1 (OVA sensitize ve provoke + intranazal siklosporin % 0,05 ) Bu grup sıçanların sensitizasyonu ve provokasyonu OVA ile yapıldı, intranazal tedavide siklosporin % 0,05 verildi. • 5. grup deney grubu 2 (OVA sensitize ve provoke + intranazal siklosporin %0,1) Bu grup sıçanların sensitizasyonu ve provokasyonu OVA ile yapıldı, intranazal tedavide siklosporin %0,1 verildi. • 6. grup deney grubu 3 (OVA sensitize ve provoke + intranazal siklosporin %0,2 ) Bu grup sıçanların sensitizasyonu ve provokasyonu OVA ile yapıldı, intranazal tedavide siklosporin % 0,2 verildi. İntranazal uygulamalar sonrası bütün sıçanlar sakrifiye edildi. İntrakardiak kan alındı ve bu kanda hemogram, AST, ALT, BUN, kreatinin ve total bilirubin seviyeleri bakıldı. Sıçanların nazal ve paranazal mukozaları alınarak biyokimyasal ve histolojik incelemelar yapıldı. Biyokimyasal incelemerde doku düzeyinde tümör nekroz faktor (TNF), interferon (IFN), interlökin (IL)-5, IL-13, ve IL-2, IL-4, IL-17A ve IgE çalışıldı. Histolojik olarak da ışık mikroskobik inceleme ile silya kaybı, goblet hücre artışı, vasküler konjesyon, eozinofil infiltrasyonu derecesi değerlendirilerek skorlandı. Bulgular: Gruplar arasında çalışma sonunda hemogram, AST, ALT, BUN, kreatinin ve total bilirubin seviyeleri açısından anlamlı bir fark saptanmadı. Negatif kontrol grubuyla, pozitif kontrol grubu karşılaştırıldığında hem histolojik hem de biyokimyasal parametrelerde pozitif kontrol grubunda değerlerde anlamlı artış izlendi. Tedavi verilen gruplara bakıldığında, histolojik tüm değerlerde pozitif kontrol grup skor ortalamalarına göre anlamlı azalma saptandı. Siklosporin uygulanan gruplarda kendi içinde karşılaştırıldığında anlamlı fark saptanmadı. Siklosporin uygulanan her üç grup da altın standart tedavi olan nazal kortikosteroid grubu histolojik skor ortalamarıyla karşılaştırıldıda anlamlı fark gözlenmedi. Siklosporin, histolojik olarak nazal steroidler kadar etkin bulundu. Biyokimyasal olarak da pozitif kontrol grubunda (alerjik rinit grubu), tüm biyokimyasal parametrelerde (IFN, IL-13, IL-2, IL-5, IL-4, TNF, IL-17 ve IgE) negatif kontrol grubuna göre anlamlı artış izlendi. Tüm tedavi gruplarında bu değerlerde anlamlı azalma izlendi. Bu azalma, siklosporin 0,05 grubunda, nazal kortikosteroid seviyelerine inmedi fakat diğer iki siklosporin grubunda (0,1 ve 0,2) biyokimyasal parametreler açısından kortikosteroitle anlamlı fark saptanmadı. Hatta bu değerlerin negatif kontrol grubu değerlerine kadar indiği görüldü. Sonuç: Siklosporin nazal damla deneysel alerjik rinit hayvan modelinde sistemik bir etki oluşturmadan güvenle kullanılabilir. Bu damla alerjik rinitte altın standart tedavi kabul edilen nazal kortikosteroid kadar etkilir. İntranazal tedavilerde alternatif tedavi olarak kullanılabilir. Bunun için klinik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.