YouTube™ da Pressure Metered Dose Inhaler (pMDI) Uygulamaları: Bilgi, Güvenilirlik ve Kalite İncelemesi

Abstract

Giriş: Günümüzde bireyler video paylaşım siteleri yoluyla sağlık, hastalık, tanı ve tedavi yöntemleri hakkında sınırsız bilgiye erişim sağlayabilmektedir. YouTube platformu da sağlık bilgilerinin paylaşımında hem ticari amaçlı hem de kar amacı içermeyen kurum ve kuruluşlar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Amaç: Araştırma, YouTube video platformunda Pressure Metered Dose Inhaler (pMDI) uygulamasına yönelik yer alan videoların incelenmesi amacıyla gerçekleştirildi. Yöntem: Tanımlayıcı olarak gerçekleştirilen çalışma için 01.05.2024 tarihinde YouTube video arama sekmesinde \"pressure metered dose inhaler\" anahtar kelimesi ile yapılan arama sonucunda ulaşılan 587 video dahil edilme ve dışlama kriterleri uygulandıktan sonra (tekrar eden=40, İngilizce olmayan=125, ses ve görüntü içermeyen=71, ilgisiz=255) kalan 96 video bağımsız iki gözlemci tarafından Faydalılık (USEFULNESS), Kalite Kriterleri Tüketici Sağlığı Bilgisi (DISCERN), Global Kalite Puanı (GQS), video süresi (dk), görüntüleme sayısı, beğenme sayısı, yorum sayısı, yükleme sonrası geçen süre (gün-yıl) açısından analiz edildi. Bulgular ve Sonuç: Videoların %46,9’unun sağlık profesyonelleri/sağlık kurumları tarafından yüklendiği, %70,8’inin oldukça faydalı, %80,2’ sinin orta kalitede video akışına sahip olduğu, %55,2’ sinin iyi kalitede eğitim bilgisi içerdiği görüldü. Üniversiteler/eğitim kurumları/dernekler/sağlık bilgi siteleri tarafından yüklenen videoların USEFULNESS puanlarının sağlık profesyonelleri/sağlık kurumları tarafından yüklenen videolara göre daha yüksek olduğu (p=0,029), ilaç firmaları tarafından yüklenen videoların görüntüleme sayılarının bireysel olarak yüklenen videolara göre anlamlı derecede daha yüksek olduğu görüldü (p=0,037). Video süresi ile USEFULNESS (r=0,307; p=0,002), DISCERN (r=0,301; p=0,003) ve GQS(r=0,349; p=0.000) arasında, görüntüleme sayısı ile DISCERN (r=0,309; p=0.002) ve GQS (r=0,347; p=0.001) arasında pozitif yönde zayıf ancak anlamlı bir ilişki bulundu. YouTube platformunda yer alan pMDI uygulamasına yönelik oluşturulan videoların içeriklerinin oldukça faydalı, orta kalitede akış ve iyi düzeyde eğitim bilgisine sahip olduğu görüldü. Kar amacı gütmeyen üniversiteler/eğitim kurumları/dernekler/sağlık bilgi siteleri tarafından yüklenen yüklenen videoların bilgi içeriği açısından daha yararlı olduğu bulundu.Anahtar Kelimeler: sosyal medya, YouTube, İnhaler tedavi, pressure metered dose inhaler.