Hafif ve Orta Düzey Diyabetik Nefropati Tanılı Hastalarda Sodyum Glukoz Transporter-2 İnhibitörlerinin Kemik Mineral Metabolizma Belirteçlerine Etkisi

Abstract

Amaç: Sodyum glukoz transporter 2 inhibitörleri proksimal tübülden glukoz geri emilimi inhibe ederken aynı zamanda natriürez ve osmotik diürezi sağlamaktadır. Bu çalışma SGLT-2i’lerinden dapagliflozinin, evre 2-4 kronik böbrek hasarı (KBH) hastalarında kemik mineral metabolizması, vasküler olaylar ve inflamasyonda rol oynayan fibroblast büyüme faktörü-23 (FGF-23), hidroksiprolin, osteoprotegerin (OPG) ve sklerostin isimli belirteçlere olan etkisini araştırmayı amaçlamıştır. Gereç-Yöntem: Nefroloji polikliniğine ayaktan gelen 80 hasta randomize edilerek SGLT-2i tedavisi başlananlar (grup 1) ve mevcut antidiyabetik tedavisi devam edenler (grup 2) olarak 2 gruba ayrıldı. Yaş, cinsiyet, komorbit hastalıkları, kullandıkları ilaçlar, kreatinin, üre, eGFH, sodyum, potasyum, kalsiyum, albumin, fosfor, magnezyum, tam idrar tahlili, hemogram, kemik metabolizma belirteçlerinden serum FGF-23, sklerostin, OPG, hidroksiprolin düzeyi kaydedildi. 12 haftalık takip sonrası 2 grubun parametreleri ve grup 1’in başlangıç ve son değerleri karşılaştırıldı.Bulgular: Tüm hastaların yaş ortalaması 67±9,3 yıl olup 48’i (%60) kadındı.Başlangıçta OPG düzeyleri çalışma grubunda daha yüksekti (p=0,025), ancak FGF-23 ve sklerostin düzeyleri açısından gruplar arasında fark yoktu (sırasıyla p=0,670 ve p=0,467).OPG, FGF-23 ve sklerostin düzeyleri dapagliflozin ile 3 aylık tedavi boyunca anlamlı düzeyde azaldı (tümü için p<0,001).Hidroksiprolin düzeyleri de düştü ancak istatistiksel anlamlılığa ulaşmadı (p=0,075). Çoklu doğrusal regresyon modelleri, SGLT2i tedavisinin sklerostin (β=0,303, p=0,011) ve OPG (β=0,210, p=0,010) seviyelerindeki değişiklikle ilişkili olduğunu ancak FGF-23 (β=0,089, p=0,010) ile ilişkili olmadığını ortaya çıkardı. (p=0,150) Sonuç: Birçok klinik çalışma ile kardiyovasküler sonlanımlar ve KBH progresyonu üzerinde oldukça olumlu etkileri gösterilmiş olan SGLT2i’lerinin bu etkilerini hangi mekanizmalar ile gösterdiği tam olarak açıklanamamıştır. Yine KBH hastalarında kemik mineral bozuklukları oldukça önemli bir morbidite nedenidir ve SGLT-2i’lerinin bu soruna etkisi tam net değildir. Çalışmamızda KBH’de görülen inflamasyon, vasküler kalsifikasyon gibi durumların patogenezinde yer alan kemik belirteçlerinden FGF-23, sklerostin ve OPG seviyelerinin dapagliflozin tedavisi sonrası önemli ölçüde gerilediğini gözlemledik. Bu sonuç SGLT-2i’lerinin kardiyovasküler olumlu etkilerinin hangi mekanizmalarla meydana geldiği konusunda bir ipucu sağlayabilir ve bundan sonraki çalışmalar için bir dayanak noktası oluşturabilir. Anahtar kelimeler: SGLT-2i, osteoprotegerin, FGF-23, sklerostin, hidroksiprolin