Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi Uygulamaları ile İşletme Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Amaç – IATF 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi-KYS (bilinen adıyla ISO/TS 16949 standardı) dünyanın lider otomobil üreticilerinin bir araya gelerek oluşturdukları Uluslararası Otomotiv İş Gücü platformu tarafından geliştirilmiş olan küresel bir sistem standardıdır. Bu standart, tasarım geliştirme, imalat, montaj ve ilişkili servisleri kapsayan süreçleri içeren bir kalite yönetim sisteminin oluşturulmasını öngörmektedir. Bu çalışmanın amacı, Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi kapsamında gerçekleştirilen kalite uygulamaları ile firma performansı (finansal ve süreç performansı) arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Yöntem – Araştırma modeli ve hipotezler, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren bir ana üreticinin tedarikçilerine yapılan anketler vasıtasıyla test edilmiştir. Bulgular – Araştırmaya katılan işletmelerde gerçekleştirilen Otomotiv KYS uygulamalarıyla işletmenin süreç performansı arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Ancak Otomotiv KYS uygulamalarıyla finansal performans arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunamamıştır. Tartışma – İşletmelerin Otomotiv Kalite Yönetim Sistemini uygulama düzeylerinin yüksek oluşu, süreç performanslarını pozitif yönde etkilemektedir. Sistemin gerekliliklerinin yerine getirmesi, süreçlerin amaca uygun ve verimli şekilde yürütülmesinde önemli rol oynamaktadır. Genel olarak kalite uygulamalarının öncelikle süreçleri iyileştirmekte faydalı olduğu, finansal performans faydasının sonraki yıllarda ortaya çıktığı bilinmektedir. Ankete katılan işletmelerin %53’ünün bir yıldan az süredir bu sisteme sahip olduğu düşünüldüğünde sonuçların anlamlı olduğu ifade edilebilir.