Preoperatif Dönemde Yapılan Hemşirelik Girişimlerinin Hastaların Kaygı Düzeyine Etkisi: Sistematik Derleme

Abstract

Giriş: Cerrahi operasyon geçirmek üzere kabul edilen hastalar için ameliyat öncesi dönem oldukça stresli ve travmatik olabilmektedir. Bu nedenle ameliyat öncesi dönemde yapılan girişimler preoperatif kaygıyı azaltmada önem arz etmektedir. Amaç: Bu çalışma cerrahi operasyon öncesi kaygıyı azaltmaya yönelik gerçekleştirilen hemşirelik girişimlerini içeren araştırmaları incelemek amacıyla tanımlayıcı olarak yürütüldü. Yöntem: Sistematik inceleme metoduyla yürütülen bu çalışma 25.03.2024-20.04.2024 tarihleri arasında Pubmed, CINAHL, Scopus ve Web of Science veri tabanlarında \"preoperative education, preoperative interventions, anxiety\" anahtar kelimeleri ile arama yapılarak yürütüldü. İnceleme sonucunda ulaşılan 924 çalışmaya dışlama kriterleri uygulandıktan sonra geriye kalan 48 çalışma araştırmanın örneklemini oluşturdu. Çalışmadan elde edilen veriler IBM SPSS 26 programı kullanılarak analiz edildi. Çalışma raporunun yazılmasında PRISMA protokolü kullanıldı ve çalışmalar PRISMA akış şemasında gösterildi. Bulgular ve Sonuç: Araştırmaya dahil edilen makalelerin 2012-2024 yılları arasında yayınlandığı, en fazla %33.3 (n=16) ve %25 (n=12) oranla İran ve Türkiye’de gerçekleştirildiği, tasarım türüne göre %81.3 (n= 39)’inin randomize kontrollü çalışma olduğu, çalışmaların %25 (n=12)’inin kalp ameliyatı planlanan hastalarla yürütüldüğü, uygulanan hemşirelik girişimlerinin %25 (n=12)’inin ameliyata özgü bilgilendirici ve kapsamlı preoperatif eğitimlerden oluştuğu ve çalışmalarda %64.6 (n=31) oranla en fazla Spielberger Durumluk-Sürekli Kaygı Envanterinin kullanıldığı görüldü.Cerrahi operasyon öncesi kaygıyı azaltamaya yönelik yapılan hemşirelik girişimlerinin; kapsamlı preoperatif hasta eğitimi, video destekli eğitim, hasta ziyareti, psikososyal destek, masaj ve müzik terapisi vb. girişimlere kadar geniş bir yelpazede yer aldığı görüldü. Araştırmaya dahil edilen çalışmaların neredeyse tamamında yapılan müdahalelerin kaygıyı azalttığı bildirilmiştir. Ancak daha güvenilir sonuçlar elde etmek için meta-analiz çalışması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Anxiety, preoperative education, preoperative interventions