Yeşil Gelecek İçin Bugünden Adımlar Atmak: Üniversite Öğrencilerinde İklim Değişikliği Endişesi ve Sürdürülebilir Tüketim Davranışları Üzerine Bir Araştırma

Abstract

İklim değişikliği endişesi ve sürdürülebilir tüketim davranışı günümüzde önemli bir araştırma konusu olarak karşımıza çıkmaktadır. İklim değişikliği endişesi, insanların çevresel sorunlara duyduğu kaygıyı ifade ederken, sürdürülebilir tüketim davranışı ise doğal kaynakların verimli kullanımı, atık ve kirliliğin azaltılması gibi çevresel sorumlulukları içeren bir tüketim yaklaşımını ifade etmektedir. İklim değişikliği endişesi ile sürdürülebilir tüketim davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi çevresel sorunlara duyarlılığın ve çevresel davranışların anlaşılmasına ve yönetilmesine katkı sağlamada önemlidir. Bunedenle bu çalışmada öğrencilerin iklim değişikliği endişesi ve sürdürülebilir tüketim davranışları düzeylerinin belirlenmesi ve bu iki değişken arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu ilişkinin incelenmesinin çevre koruma politikalarının ve tüketici davranışlarını şekillendiren stratejilerin geliştirilmesine yardımcı olacağı düşünülmektedir. Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma, Nisan 2023-2024 tarihleri arasında İstanbul Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören öğrenciler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini 784, örneklemini ise 258 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, İklim Değişikliği Endişesi Ölçeği (İDEÖ) ve Sürdürülebilir Tüketim Davranışı Ölçeği (STDÖ) kullanılmıştır. Çalışma bulguları, iklim değişikliği endişesi ile sürdürülebilir tüketim davranışı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu (r= 0.440, p <0.001), iklim deği- şikliği endişesinin sürdürülebilir tüketim davranışını pozitif yönde anlamlı bir şekilde etkilediğini (β = 0.386, p < 0.001) ve iklim değişikliği endişesinin sür- dürülebilir tüketim davranışındaki varyansın %19.4’ünü açıkladığını göstermiştir. Bu sonuçlar, bireylerin endişelerinin tüketim alışkanlıklarını ve tercihlerini etkilediğini ve sürdürülebilirlik konusunda daha bilinçli ve sorumlu bir tüketim davranışı sergileme eğiliminde olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda sürdürü- lebilir tüketim davranışlarını teşvik etmek için eğitim programları, farkındalık kampanyaları ve politika müdahaleleri gibi çeşitli stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanması önemlidir. Bu şekilde, bireylerin ve toplumların çevresel sorumluluklarını daha etkin bir şekilde yerine getirmeleri ve sürdürülebilir bir gelecek için daha bilinçli kararlar almaları desteklenebilir.