Publication: Sınıf III maloklüzyonun cerrahi-ortodonti iş birliği ile tedavisinin ses üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi / Evaluation of the effects of the surgical-orthodontics treatment of class III malocclusion on the sound
Loading...
Files
Date
Authors
Authors
ŞAHİN, ŞERİFE
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Metrics
Abstract
Konuşma; solunum, fonasyon, rezonasyon, artikülasyon ve nörolojik entegrasyonu içeren dinamik ve karmaşık bir süreçtir. Nefes verirken akciğerlerden gelen hava larinkste yer alan ses tellerini titreştirerek ham sesi oluşturur. Bu ham ses boğaz, burun ve ağız boşluklarında şekillenerek her insana özgü olan ses tonunu oluşturur. Bu sesler daha sonra dudaklar, dişler, dil, damak ve alveolün artikülasyonu ile anlamlı konuşmalara dönüştürülür. Ortognatik cerrahinin rezonans sistemini oluşturan orofasiyal yapılarda değişikliklere neden olduğu düşünüldüğünde, cerrahiye bağlı fonksiyonel değişikliklerin konuşmayı etkilemesi ve hastada ses ayarlamalarına ihtiyaç duyması beklenmektedir. Bu nedenle, bu yapıların ses üretimi ile olası ilişkilerini anlamak önemlidir. Ortognatik cerrahi ile meydana gelen ses değişikliklerini inceleyen çalışma sayısı literatürde oldukça kısıtlıdır, büyük çoğunda kontrol grubu bulunmamaktadır ve çalışmaların örneklem sayıları azdır. Bu çalışmada, ortognatik cerrahiyle tedavi edilen Sınıf III hastalarda meydana gelen akustik değişiklikleri tanımlamak ve akustik parametreler ile iskeletsel parametreler arasındaki korelasyonu ölçmek amaçlanmıştır. Hipotezimiz yetişkin bireylerde ortognatik cerrahi ile değişen ses yolu anatomisine bağlı olarak sesin akustik özelliklerinde değişiklikler meydana geleceği yönündedir. Yaşları 18-34 arasında değişen 7 erkek 18 kadın toplam 25 hastadan ameliyattan hemen önce T0, ameliyattan 6 ay sonra T1 olmak üzere 2 zamanda ses kaydı ve sefalometrik röntgen kaydı alınmıştır. Ses örnekleri Praat version 6.0.43 (Paul Boersma Amsterdam Üniversitesi, Hollanda) ile analiz edilmiş, röntgenler aydınger kâğıdı üzerinde manuel olarak çizilmiştir. Hastalardan tüm Türkçe sesli harfleri (a[a], e [ɛ], ı[ɯ], i[i], o[ɔ], ö[œ] u[u] ve ü[y]) izole olarak 3 saniye boyunca ve kelime içinde geçen şekilleriyle seslendirmeleri istenmiştir. Hastaların ses örneklerinin F0, F1, F2, F3, Shimmer, Jitter ve NHR parametreleri incelenmiş, kendi içinde ameliyat öncesi ve sonrası olarak karşılaştırılmıştır ayrıca daha sonra 19 kişiden oluşan kontrol grubu ile gruplararası karşılaştırmaları yapılmıştır. Sefalometrik röntgendeki yapısal değişiklikler ile akustik değişiklikler arasındaki korelasyon değerlendirilmiştir. Ortognatik cerrahi grubunda e[ɛ] (p = 0.026) sesinin F1 değerinde, ı[ɯ] sesinin F2 (p=0.029) ve Shimmer (p=0.028) değerlerinde, ö[œ] sesinin F1 (p=0.004) ve F2 (p=0.000) değerlerinde ve ü[y] sesinin F1 (p=0.018) değerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ameliyat sonrası ölçümler öncesine göre daha düşük bulunmuştur. Öte yandan, u[u] sesin F3 (p=0.000) parametresi ilk ölçümlere kıyasla önemli ölçüde daha yüksektir. Kontrol grubu ile karşılaştırmada, o[ɔ] sesinin Δ F3 (p=0.028), u[u] sesinin Δ F3 (p=0.015) değerinde ve ü[y] sesinin (p=0.035) ΔF1 değerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ayrıca e[ɛ] (p=0.036), ı[ɯ] (p=0.022), i[i] (p=0.031), o[ɔ] (p=0.032), u[u] (p=0.040) ve ü[y] (p=0.034) seslerinin ΔShimmer değerlerinde ve o[ɔ] (p=0.031) sesinin ΔNHR değerinde anlamlı değişiklikler bulunmuştur. Pearson korelasyon analizi, bazı yapısal değişikliklerin bazı akustik parametreleri önemli ölçüde etkilediğini göstermiştir; ı[ɯ] ve ö[œ] sesleri için ΔSNA ve ΔF2 arasında anlamlı zayıf düzeyde negatif doğrusal ilişki, ü[y] sesi için ΔHBV ve ΔF1 arasında anlamlı zayıf düzeyde pozitif doğrusal ilişki tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ortognatik cerrahi, Sınıf III Maloklüzyon, Ses değişiklikleri, Akustik analiz, Formant frekans
Description
Speech is a dynamic and complex process that includes breathing, phonation, resonation, articulation, and neurological integration. While exhaling, the air coming from the lungs creates a raw sound by vibrating the vocal cords in the larynx. This raw sound is shaped in the throat, nose and mouth cavities and creates the tone that is unique to every human being. These sounds are then transformed into meaningful speech by articulation of the lips, teeth, tongue, palate and alveoli. Considering that orthognathic surgery causes changes in the orofacial structures that form the resonance system, it is expected that the functional changes due to surgery will affect the speech and the patient would need volume adjustments. Therefore, it is important to understand the possible relationships of these structures with sound production. The number of studies examining the changes caused by orthognatic surgery on the voice is very limited in the literature, most of them do not have a control group and the sample size of the studies are small. Voice records and cephalometric x-rays of 25 patients (7 males and 18 females aged between 18-34) were recorded at 2 time-points; T0: just before the operation, T1: 6 months after the operation. The sound samples were analysed in Praat version 6.0.43 (Paul Boersma Amsterdam University, Netherlands), and the x-rays were drawn manually on tracing paper. All Turkish vowels (a [a], e [ɛ], ı [ɯ], i [i], o [ɔ], ö [œ] u [u] and ü [y]) were pronounced for 3 seconds and the patients were asked to read specific words contaning these vowels. F0, F1, F2, F3, Shimmer, Jitter and NHR parameters were considered, compared pre-operatively and postoperatively, and then inter-group comparisons were made with the control group consisting of untreated 19 people. The correlation between structural changes and acoustic changes in the cephalometric x-ray was evaluated. In the orthognatic surgery group, significant differences were observed in the F1 of [e] (p=0.026), F2 (p=0.029) and Shimmer (p=0.028) of [ɯ] and F1(p=0.004) and F2 (p=0.000) of [œ] sounds, F1(p=0.018) of [y]. The post-surgery values were lower compared to those recorded before. On the other hand, the F3 of [u] sound (p=0.000) was significantly higher in comparison to the baseline values. In the comparison with the control group, significant differences were found in the amount of change of Δ F3 (p=0.028) of the o[ɔ] sound, the Δ F3 of the [u] sound (p=0.015) and the ΔF1 of the [y] sound (p=0.035). Significant differences were also found in the Δ Shimmer of [ɛ] (p=0.036), [ɯ] (p=0.022), [i] (p=0.031), [ɔ] (p=0.032), [u] (p=0.040) and [y] (p=0.034), and the ΔNHR of [ɔ] (p=0.031). The Pearson correlation analysis showed that some structural changes significantly affected some acoustic parameters; ΔF2 between ΔSNA for [ɯ] and [œ] sounds, ΔF1 between ΔHBV for [y] sound. Keywords: Orthognathic surgery, Class III Malocclusion, Voice changes, Acoustic analysis, Formant frequency