Research Project: Quercus sp. Ekstresi Aktif Bileşenli Hemoroid Tedavisinde Etkili Yarı Katı Formülasyonların Geliştirilmesi
Abstract
Description
Dünyada son yıllarda geleneksel tedavilerden tecrübe edilmiş tıbbi ve aromatik bitki kaynaklarının modern tedaviye kazandırılması oldukça önem kazanmıştır. Meşe palamudu, Quercus sp. meyveleri olup Quercus coccifera L., Quercus cerris L. ve Quercus infectoria Oliv. vb. türleri olmak üzere Türkiye’de doğal yayılımları mevcut olan bir cinstir. Meyveler, geleneksel halk hekimliğinde ishal, böbrek taşları ve yara iyileşmesinde kullanılmaktadır. Yüksek polifenolik bileşen ve tanen içeriğine sahip meyvelerin, sulu ve etanollü ekstrelerinin yüksek antioksidan, nöroprotektif, antidiyabetik, antikanser, antiproliferatif etkileri bilimsel çalışmalar ile kanıtlanmış bitkisel ilaç hammaddesi olarak potansiyel kaynaklar olduğu, umut vadedici tedavi alternatiflerine döneşebilecekleri belirtilmiştir. Hemoroid makat bölgesindeki damarların genişlemesi ve büyümesi ile ortaya çıkan, anal bölgede kaşıntı, kanama ve rahatsızlık hissi gibi belirtilerle kendini gösteren, bireyin yaşam kalitesini de etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Ülkemizde geleneksel kullanımda Quercus sp. türlerinin yapraklarının bal ile karıştırılarak ağızdan tüketim yolu ile hemoroid tedavisi için kullanıldığı belirlenerek literatürde yer verilmiştir. Meyve ve kabuklarının yüksek polifenolik bileşen ve tanen içeriği, bunların su, etanol, gliserin temelli ekstrelerinin topikal yarı katı formülasyon olarak uygulanmasının hemoroid tedavisinde alternatif bir ürün geliştirme açısından umut verici olacağı öngörülmüş ve bu projede Quercus ithaburensissubsp.macrolepis meyve ekstrelerinin selüloz türevi polimer içeren bir jel ve shea yağı içeren merhem sıvağı ile hazırlanacak bir merhem formülasyonu ile ön çalışma olarak hazırlanması, fizikokimyasal karakterizasyon, pH ve reoloji-tekstür ölçümleri sonrası başarılı olan form/formların hücre kültüründe sitotoksite çalışmasının yapılması, akabinde güvenli bulanan formülasyonun, erkek sıçanlarda oluşturalacak hemoroid modelinde in vivo performansının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Başarılı bulunan formülasyonun farmasötik ürün adayı olma yönünde gelişimi için ileriki çalışmalar planlanacak ve bu proje ile ülkemiz bitkisel kaynaklarının sağlık endüstrisine ve ülke ekonomisine kazandırılmasına katkı sağlanmış olacaktır.
Keywords
Eczacılık, Meslek Bilimleri, Farmakognozi, Sağlık Bilimleri, Pharmacology and Therapeutics, Professional Sciences, Pharmacognosy, Health Sciences, Klinik Tıp (Med), Yaşam Bilimleri (Life), Farmakoloji Ve Toksikoloji, Farmakoloji Ve Eczacılık, Clinical Medicine (Med), Life Sciences (Life), Pharmacology & Toxicology, Pharmacology & Pharmacy, Farmakoloji, Farmakoloji, Toksikoloji ve Eczacılık (çeşitli), Genel Farmakoloji, Toksikoloji ve Eczacılık, Farmakoloji (tıbbi), İlaç Rehberleri, Yaşam Bilimleri, Pharmacy, Pharmacology, Pharmacology, Toxicology and Pharmaceutics (miscellaneous), General Pharmacology, Toxicology and Pharmaceutics, Pharmacology (medical), Drug Guides, Life Sciences