Research Project:
Sıtma karşıtı biyoteknolojik tekniklerin geliştirilmesinde kullanmak üzere Plasmodium parazitlerine ait CelTOS proteinlerinin rekombinant olarak üretilmesi

Project Logo

Contributors

Funders

ID

11.2018/17

Authors

Profile Picture
Person

Publications

Organizational Units

Description

Sıtma hastalığı, Plasmodium parazitlerini taşıyan Anofel dişi sivrisinek vektörü tarafından taşınan parazitik bir hastalıktır. İnsanlarda ölüme yol açan ciddi sağlık etkileri nedeniyle kontrol altına alınmak istenen sıtma, küresel ölçekte ekonomik harcamaların yapıldığı önemli bir araştırma alanıdır. Hastalığın ortadan kaldırılmasına yönelik gerçekleştirilen çabalara rağmen, henüz etkili bir yöntem geliştirilememiştir. Parazitin farklı iki konak arasında süregelen karmaşık ve tam olarak anlaşılamamış yaşam döngüsü, genomik kontrol yapabilmesi, konağın immun yanıtından kaçabilmesi ve antijenik çeşitliliği gerçekleştirilen çabaları sonuçsuz bırakmaktadır. Plasmodium’un ve Anofel dişi sivrisineğin koruyucu önlemlere karşı direnç geliştirdiğinin anlaşılması sıtma tehtidinin boyutunu güçlendirmektedir. Sıtma hastalığı, parazitle enfekte olan Anofel dişi sivrisineğin insandan beslenmesi yoluyla, tükürük bezlerindeki sporozoitleri insana bulaştırması sonucu gelişmektedir. İnsan konağında çeşitli evrelerden geçerek üretilen gametositlerin, enfekte insandan sivrisineğin beslenmesiyle yeniden sivrisinek konağına geçmesi sonucu parazitin yaşam döngüsü tamamlanmaktadır. Sivrisinek orta bağırsağında gametogenezis, döllenme, zigot, ookinet ve sporozoit oluşumu evreleri şeklinde gerçekleşen döngü tek bir oositten binlerce sporozoitin oluşması ile sonuçlanmaktadır. Bu sebeple parazit gelişiminin engellenmesi için sivrisinek orta bağırsağında gerçekleşen evreler ideal hedef konumundadır. Parazit gelişimini önlemede insanı hedef alan yaklaşımlar başarılı olamamıştır. Bu nedenle, bu proje ile sivrisinek konağını hedef alacak biyoteknolojik çalışmalarda kullanmak üzere parazit gelişiminde etkili olan CelTOS proteinlerinin rekombinant olarak üretimi sağlanacaktır. Projede kullanılan teknik, Plasmodium parazitinin sivrisinek orta bağırsağında gelişiminde etkili olan diğer proteinlerin rekombinant üretiminde kullanılabileceği gibi, ülkemizde yaygın olan vektör tabanlı hastalıklar için de bir zemin teşkil edecektir.

Keywords

Yaşam Bilimleri
Biyoteknoloji
Diğer
Temel Bilimler
Life Sciences
Biotechnology
Other
Natural Sciences
Temel Bilimler (SCI)
Yaşam Bilimleri (LIFE)
Doğa Bilimleri Genel
Mikrobiyoloji
ÇOK DİSİPLİNLİ BİLİMLER
BİYOTEKNOLOJİ VE UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ
Natural Sciences (SCI)
Life Sciences (LIFE)
NATURAL SCIENCES, GENERAL
MICROBIOLOGY
MULTIDISCIPLINARY SCIENCES
BIOTECHNOLOGY & APPLIED MICROBIOLOGY
Uygulamalı Mikrobiyoloji ve Biyoteknoloji
Moleküler Tıp
Multidisipliner
Applied Microbiology and Biotechnology
Molecular Medicine
Multidisciplinary