Selek, ŞahabettinKöktaşoğlu, FatmanurDemirel, MetinGültekin, FatihÇoban, Ganime2023-02-172023-02-172023-01-16https://hdl.handle.net/20.500.12645/36859Titanyum dioksit (TiO2) uzun yıllardır gıdalarda içeriği izin verilen miktarı aşmadıkça E171 kodu ile gıda sanayisinde uzun süredir kullanım alanına sahiptir. 2021 yılında Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından güvenilir katkı maddeleri listesinden çıkarıldığı belirtilmiştir. Bu karara rağmen Amerika Birleşik Devletleri’nde Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından TiO2 nanopartikül miktarının yiyecek kuru ağırlığının % 1’ini geçmemesi koşuluyla kullanımına devam edilmektedir. Değişen diyet alışkanlıkları oral yolla titanyum dioksit maruziyetinde bireysel farklılıklara sebep olmakla beraber bu molekülün sağlık ve çevreye olan etkileri konusunda endişe uyandırıcıdır. TiO2 nin metabolizmada farklı sistemlerde olumsuz etkilerinin olduğunu gösteren çok sayıda çalışma yapılmıştır. Oral yolla alınan E171-TiO2 nin en çok karaciğer dokusunda olmak üzere, dalak, akciğerler, daha düşük miktarlarda kalp, beyin ve testis dokusunda toplandığı bilinmektedir. Farklı sistemler üzerinde immün mekanizmalarda beklenmedik yanıtlar, kolonda mikroinflamasyon ve pre-kanseröz lezyon oluşumu, dalak hasarıyla birlikte santral sinir sistemi toksisite bulguları (letarji, tremor, iştah kaybı), histopatolojik olarak karaciğer hücre nekrozu ve apoptozisi, hepatik fibröz, böbrek glomerüllerinde şişme ve pulmoner tromboz gözlenen bulguların bir kısmını oluşturmaktadır. Gösterilen bu olumsuz etkilerin yanında farklı çalışmalar ile immün parametrelerde veya doku morfolojilerinde herhangi bir değişikliğe sebep olmadığı, oral alınann TiO2 nin gastrointestinal lümenden dolaşım sistemi ve diğer organlara ulaşmadan feçes ile atıldığını gösteren çalışmalar da mevcuttur. Metabolizma üzerinde net etkisinin belirsizliğini koruduğu bu molekül için yeni ve farklı yaklaşımlar sunan çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma oral E171-TiO2 verilen yavru sıçanların dokuları ile Nükleer Manyetik Rezonans (NMR) Spektrokopisi ve Yüksek Rezolüsyonlu Kütle Spektrometrisi (HR-MS) kullanılarak metabolomik çalışması yapılması planlanmıştır. Bu sayede bu molekülün metabolitler üzerinden metabolizma üzerindeki etkileri araştırılarak farklı sistemler üzerinden yolak analizleri, ağ analizleri ve marker belirlenmesi olanakları değerlendirilecektir. Çalışmalar sonucu elde edilen sonuçların geniş varyasyonlarının değerlendirilmesine katkıda bulunulacaktır.TıpSağlık BilimleriTemel Tıp BilimleriBiyokimyaMedicineHealth SciencesFundamental Medical SciencesBiochemistryKlinik Tıp (MED)Yaşam Bilimleri (LIFE)Klinik TıpBiyoloji ve BiyokimyaTIP, GENEL & DAHİLİClinical Medicine (MED)Life Sciences (LIFE)CLINICAL MEDICINEBIOLOGY & BIOCHEMISTRYMEDICINE, GENERAL & INTERNALGenel Sağlık MeslekleriPatofizyolojiTemel Bilgi ve BecerilerDeğerlendirme ve TeşhisDahiliyeAile SağlığıBiyokimya (tıbbi)Tıp (çeşitli)Genel TıpGeneral Health ProfessionsPathophysiologyFundamentals and SkillsAssessment and DiagnosisInternal MedicineFamily PracticeBiochemistry (medical)Medicine (miscellaneous)General Medicine